یخ آب زمستانه چیست؟

چرا باید یخ آب زمستانه انجام داد؟

امروزه برای مبارزه با انواع آفات و بیماری های گیاهی، از سموم شیمیایی متنوعی استفاده می‌شود که این سموم باعث آلوده کردن محیط زیست می شود. و از طرفی استفاده مکرر از این سموم باعث افزایش مقاومت آفات و بیماری ها می شود.

در همین راستا مدیریت آفات و بیماری ها به روشهای تلفیقی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش مصرف سموم داشته باشد. استفاده از یخ آب زمستانه نه تنها برای کنترل آفات و بیماری‌ها ، بلکه فواید بسیار دیگری نیز دارد که در این مقاله آنها را بررسی می کنیم.

مزایای انجام یخ آب زمستانه

• ایجاد پوكى و افزایش خلل و فرج خاك
• مبارزه با آفات خاكزی و جوندگان و موش ها، تخم لاروها و حشرات و كنترل بیماری های قارچی و باكتریایی
• زمانی که آب در خاک یخ می زند خاک منبسط شده و موجب جداسازی ذرات خاک و افزایش نفوذ پذیری آن می شود.

نکته:

یخ آب یا آبیاری غرقابی یک روز قبل از اینکه دمای هوا به زیر صفر برسد انجام می گیرد.

مناسب ترین زمان بسته به اقلیم های متفاوت از آذر ماه تا بهمن ماه می باشد.

نحوه انجام یخ آب زمستانه

• یخ آب زمستانه باید یک روز قبل از یخبندان انجام شود.
• دمای روز بعد کمتر از منفی 7 درجه نباشد. ابتدا برگها و شاخه های اضافه را از روی زمین جمع کنید.
• سپس خاک را شخم زده و کرت بندی کنید.
• دقت کنید که هنگام شخم زدن ریشه درخت از خاک بیرون نیاید.
• و سپس باغ را بصورت غرقابی و طوریکه آب کاملا سطح خاک را بپوشاند آبیاری کنید.

مزایای یخ آب زمستانه

1. از بین رفتن لارو وتخم آفات

آبیاری زمستانه باعث از بین رفتن لارو و تخم آفاتی است كه در سطح كم عمقی از خاك زمستان گذارنی می كنند. یخ آب زمستانه که پس از شخم زدن خاک و آبیاری انجام می شود، باعث دفن و از بین رفتن بسیاری از آفات که از خاک بعنوان پناهگاه های زمستانی خود استفاده می کنند. مثل پسیل، زنجره (خصوصاً زنجره مو)، سرخرطومی، مینوز و پروانه های برگ‌خوار می شود .

2. بهبود ساختار فیزیکی خاک

با نفوذ آب به سطح خاک و یخ زدن آن (عمل یخ آب)،  حجم خاك افزایش می یابد و با آب شدن در اواخر زمستان باعث ایجاد یک لایه اسفنجی در سطح خاك شده و مانع از دست رفتن رطوبت قسمت های عمقی خاك می شود.

از خروج آب از طریق لوله های مویین جلوگیری نموده و در نتیجه زمین آب کمتری از دست خواهد داد و از طرفی خاک پوک شده و شرایط خاک برای توسعه ریشه و نفوذپذیری آب و هوا بهبود خواهد یافت.

3. محافظت از سرمازدگی

یک فایده بسیار مهم دیگر یخ اب این است كه چون در این فصل تعرق و تبخیر از گیاه خیلی پایین است و تقریبا نزدیک به صفر است. و از طرفی دیگر در سال های خشک هم آب كمتری وارد گیاه می گردد، ارتباطات سلولی و میان سلولی از ریشه به درخت و به اتمسفر كمتر و تقریبا در حد صفر است. لذا بر مبنای قوانین فیزیكی فشار اسمزی گیاهی داخل گیاه پایین می آید. و درخت برای پذیرش سرمای بیرونی خود مستعد است ولی با دادن یخ آب این اثرات بر عكس و از سرمازدگی محافظت می گردد.

4. کنترل بیماریهای قارچی و آفات خاکزی

یخ آب یا آبیاری غرقابی یک روز قبل از اینكه دمای هوا به سرمای قابل توجهی (كمتر از صفر درجه سانتیگراد) برسد، در از بین بردن بسیاری از تخم ها، لاروها و حشرات كامل تاثیر بسیار زیادی دارد. ضمن اینكه بسیاری از بیماری های قارچی و باكتری ها، هم كنترل نسبی می شود .

تعداد زیادی از این آفات، آفات خاكزی هستند كه خسارت خود را به ریشه و طوقه گیاهان می زنند .تعدادی از این حشرات، حشراتی هستند كه تنها زمستان را در زیر خاك و كاه و كلش روی زمین می گذرانند و خسارات آنها در بخش های هوایی گیاه و با شروع فصل بهار ایجاد می شود.

لذا یخ آب زمستانه می تواند بخش زیادی از آفات را از بین ببرد. در سال های اخیر آفت كرم سفید ریشه، خسارت جدی را در باغات میوه ایجاد كرده اند. و كشاورزان با استفاده از سموم مختلف به مبارزه با آنها می پردازند، اما استفاده سموم در خاك خسارات جبران ناپذیری را در كیفیت خاك ایجاد می كند.

5. حفظ سلامت گیاه در سالهای کم باران

آبیاری زمستانه در سال هایی كه بارندگی كافی نیست و كم است برای حفظ درختان و گیاهان چند ساله اهمیت زیادی دارد. تجربیات نشان می دهد درختانی که خاک آن ها در زمستان یک یا دو بار آبیاری می شوند بافت اسفنجی تری دارند. که این خود موجب گسترش ریشه گیاه، حفظ رطوبت خاک و دردسترس قرار گرفتن مواد غذایی در اختیار گیاه می شود. و درنتیجه موجب رشد بهتر درختان و حفظ شادابی آنها می شود.

دمای مناسب برای انجام یخ آب

بهترین دمای هوا برای انجام این عملیات دمای 7- است. باید توجه داشت كه دماهای بسیار پایین می تواند به طوقه و ریشه درختان خسارت بزند و لذا در چنین دماهایی(كمتر از منفی 10 درجه) این روش توصیه نمی شود.

جمع بندی

یخ آب زمستانه روشی مقرون به صرفه جهت از بین بردن آفات خاکزی می باشد.که ضمن افزایش تخلخل و نفوذپذیری خاک موجب از بین رفتن تخم ها و لاروها می گردد. همچنین مقاومت درخت را نسبت به یخبندان بالا برده و جذب عناصر خاک را افزایش می دهد.