همه چیز درباره کشت بهاره

همه چیز درباره کشت بهاره

اسفندماه زمانی است که هوا تغییر می کند و اولین علائم واقعی بهار آشکار می شود. زمان آن است که گیاهان جوانه بزنند. در این ماه لازم است تا آزمایشات خاک انجام شود و برنامه ریزی ها برای کشت بهاره صورت گیرد.

یکی از مراحل بسیار مهم و اساسی در فرایند تولید محصولات گیاهی، مرحله کاشت است. این مرحله هر چند ممکن است در مدت کوتاهی انجام شود، اما در مقدار عملکرد و کیفیت محصول نقش مهمی ایفا می کند. تصور کنید که بهترین بذر در بهترین خاک اما در شرایطی مانند: خارج از فصل، زمان نامناسب، عمق نامناسب کاشت، مقدار نامناسب بذر یا روش نامناسب کاشت انجام گرفته باشد. بدیهی است که در چنین شرایطی محصول مناسبی بدست نخواهد آمد.

تعیین فصل رشد برای گیاهان بستگی به شرایط خاک، شرایط آب و هوایی، خصوصیات گیاه و بیماری های مختلف و شیوع آن ها دارد. بسته به این عوامل فصل رشد ممکن است در طول زمان تغییر کند. بنابراین یکی از عوامل تعیین کننده در مقدار تولید و کیفیت محصول، رعایت دقیق اصول کاشت مخصوصاً فصل کشت می باشد. فصل کشت گیاهان با توجه به خصوصیات آنها متفاوت است.

از جمله گیاهانی که بصورت بهاره کشت می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لوبیا یکی از سبزی‌های مناسب برای کشت بهاره محسوب می‌شود.
• چغندر را معمولاً در اوایل بهار می کارند.
• خربزه، خیار، کاهو، گوجه فرنگی و بقیه صیفی جات مناسب کشت بهاره هستند.
• البته گیاهانی مثل گندم و جو و … را هم می توان بصورت بهاره و هم پاییزه کشت کرد.
• کلم بروکلی، کلم‌پیچ، تره‌فرنگی، جعفری، تربچه، اسفناج، شلغم نیز از جمله سبزی‌هایی هستند که هم در فصل بهار و فصل سرما کشت می‌شوند.

در این مقاله به بررسی نحوه کاشت چند مورد از این سبزیجات می پردازیم.

شش مورد از سبزیجاتی که در بهار می توان کاشت:

1. گوجه فرنگی
2. چغندر
3. ریحان
4. هویج
5. خیار
6. بادمجان

بهترین زمان کاشت گوجه فرنگی

برای کاشت گوجه فرنگی بهتر است در اواخر فروردین ماه (25 فروردین به بعد) بذر آن را داخل گلدان و یا سینی نشا کاشته و سپس در اواخر اردیبهشت پس از آخرین سرمای بهاری آن را به محیط بیرون در هوای آزاد منتقل کنید.

خاک و دما: برای کاشت گوجه فرنگی از خاک غنی و دارای زهکش مناسب استفاده کنید. بذر ها را در عمق 5 میلی متر در دمای 24 الی 32 درجه سانتی گراد بکارید. پس از سپری کردن 6 الی 10 روز بذر ها جوانه می زند و در صورت جوانه زنی سریعتر بهتر است روی گلدان ها را پلاستیک بکشید.

زمان انتقال گوجه فرنگی به زمین

بعد از جوانه زنی گوجه فرنگی ها در اواخر اردیبهشت (رفع سرما) نشا ها را در فاصله 35 الی 50 سانتی متری از یکدیگر و در فاصله ردیف های 60 سانتی متری در زمین کاشته و ماهی یکبار از کود های مایع و کامل استفاده کنید. گوجه فرنگی برای رشد کامل و بهتر به 6 ساعت نور مستقیم ، خاکی غنی و آبیاری 3 بار در هفته نیاز دارد.

کاشت چغندر در بهار

چغندر دارای رشد آسان و سریعی بوده که در آب و هوای خنک به خوبی رشد می کند. بنابراین توصیه می شود در اوایل بهار اقدام به کاشت چغندر کنید. برای کاشت چغندر بذر ها را در عمق 12 میلی متری خاک با فاصله 2.5 الی 5 سانتی متری با فاصله بین ردیف 30 الی 60 سانتی متری از یکدیگر بکارید.

توجه داشته باشید  فاصله بین نهال ها باید 10 سانتی متر باشد و در صورت استفاده از برگ های آن، فاصله را به 5 سانتی متر برسانید. برای رشد بهتر و سریع تر چغندر آن را در خاک های سبک و آفتاب کامل یا در سایه آفتاب بکارید.

کاشت ریحان در بهار

بهترین زمان برای کاشت ریحان در باغ و باغچه اوایل بهار و عبور از سرمای زمستان است. قبل از هر چیزی به این نکته توجه داشته باشید که مکان انتخابی برای کشت گیاه، باید در معرض نور مستقیم خورشید باشد تا ریحان بتواند روزانه 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند.

بعد از تهیه بذر ریحان در اولین قدم، خاک باغ و باغچه را به وسیله بیل به‌خوبی شخم بزنید. در حین شخم زدن خاک، سنگ‌های بزرگ و زباله‌ها را از خاک خارج کرده و با کمک بیل، مکانی صاف و مسطح برای کاشت ریحان فراهم کنید.

سپس بذر ریحان را روی خاک پخش کرده و آن را با کود حیوانی یا خاک، به‌اندازه 0.5 تا 1 سانتی‌متر بپوشانید. قدم بعدی، خیساندن بذر ریحان با پاشیدن آب روی خاک است به طوری که محل کشت مرطوب شود. آبیاری بذرها را روزانه در هنگام صبح یا عصر انجام دهید. مدت زمان جوانه زدن ریحان با توجه به شرایط آب‌وهوایی، خاک، نور و… معمولا بین 5 تا 10 هفته است.

برداشت ریحان

هر زمان شاهد شکل گرفتن جوانه گل‌ها شدید، زمان برداشت سبزی ریحان فرارسیده است. گیاه ریحان می‌تواند بین 30 تا 130 سانتی‌متر رشد کند. ریحان باید با فاصله 5 تا 7 سانتی‌متری از سطح زمین چیده شود. هنگام برداشت، برگ‌های بالایی ریحان را چیده و برگ‌های پایینی گیاه را قطع نکنید؛ این کار باعث پرپشت شدن برگ‌های ریحان خواهد شد.

طریقه کاشت هویج

هویج را می توان از طریق نشا کاشت، اما روش معمول کاشت مستقیم بذر است، بذرها طی 10 تا 21 روز جوانه می زنند. معمولا از کاشت بذر تا برداشت 50 الی 75 روز طول می کشد. این گیاه بهترین رشد را در دمای 16 الی 18 درجه سانتی گراد دارد.

هویج در هوای خنک به خوبی رشد می کند. به محض اینکه خاک در بهار گرم شود و یا حتی دو تا سه هفته قبل از آخرین سرما، می توانید نشا هویج یا کاشت بذر هویج را شروع کنید. مناطق با آب و هوای گرمسیر، هویج در پاییز و زمستان کاشته می شود.

دانه ها را به صورت تصادفی و پشت سر هم بپاشید و روی آنها را تا حدود یک سانتی متر خاک بپوشانید. جوانه زدن ممکن است به مدت سه هفته طول بکشد. (عده ای برای پاشش یکنواخت تر بذرها، آن ها را با مقداری خاک خشک مخلوط می کنند و می پاشند)

اگر مایل به کاشت ردیفی هستید بذر ها را با فاصله 2 الی 5 سانتی متر و فاصله ردیفی حدودا 20 الی 25 سانتی متر در کنار پشته ها بکارید.

زمان کاشت بذر خیار در بهار

بهترین زمان کاشت تخم خیار معمولا یک یا دو هفته بعد از آخرین سرما در بهار به حساب می‌آید؛ زمانی که دمای خاک کمی بالا رفته و گرم شود، بستر برای کاشت گیاه آماده است. برای جوانه‌زنی بهتر بذر خیار، باید دما در روز حدود 27 الی 29 درجه سانتی‌گراد و دمای شب 25 الی 27 درجه سانتی‌گراد باشد. پس از مرحله جوانه‌زنی، بهتر است دما تا 7 درجه در روز و شب کاهش یابد. در صورتی که در گلخانه کشت انجام می‌دهید، دمای فضا گلخانه را طبق نکات گفته شده کنترل کنید.

کوددهی خیار

قبل از کشت محصول باید بر اساس نوع خاک و با توجه به کاستی‌های آن، خاک موردنظر کوددهی شود. کوددهی به میزان درست، می‌تواند کمبود مواد مغذی خاک مانند کلسیم، پتاسیم، فسفرو… را جبران کند و باعث تقویت و رشد بهتر خیار شود. توجه داشته باشید، خیار نسبت به کلر حساسیت بالایی دارد و بهتر است آب لوله‌کشی را حداقل ۲ ساعت در یک ظرف ریخته و سپس از آن برای آبیاری استفاده کنید. همچنین کمبود سیلیسیم در خیار باعث کاهش رشد رویشی شده و بوته را در برابر سفیدک آسیب‌پذیر می‌کند.

نحوه کاشت بادمجان

پرورش بادمجان با کاشت بذر آغاز می شود، اما کاشت نهال رشد یافته نیز کاملاً امکان پذیر است. شما  می توانید انتخاب کنید که پیوند بخرید یا خودتان از بذر پرورش دهید.

در روش کشت مستقیم باید تا بر طرف شدن سرما در فصل بهار، کاشت بادمجان به تاخیر افتد ولی می توان از قبل اقدام به تهیه نشاها نمود و به محض مساعد شدن هوا و بر طرف شدن سرما ، نشاها برای کاشت به محل اصلی منتقل شوند.

لازم است اول از همه، بذر را در محیط داخلی با حداقل دمای 18 درجه سانتیگراد از بهمن تا اسفند بکارید تا نشاها بسته به منطقه خود، برای پیوند زدن در خاک در اردیبهشت تا خرداد آماده شوند.

بستر کاشت بادمجان

بادمجان در یک خاک لومی شنی یا لوم کاملاً زهکشی شده و دارای مواد آلی نسبتاً زیاد رشد می کند. خاک فاکتور مهمی در ایجاد عملکرد مطلوب است زیرا این گیاه به مواد غذایی فراوان و رطوبت دائم نیازمند است که برای رسیدن به چنین شرایطی باید خاک کاملاً حاصلخیز باشد.

دامنه PH خاک برای رشد بهتر، باید بین 5.8 تا 6.5 باشد. قبل از کاشت نشاهای بادمجان، برای گرم کردن خاک میتوان از پوشش مالچ یا پلاستیک سیاه استفاده نمود.

نکته‌های نهایی برای کاشت سبزیجات در بهار

• اگر از گلدان برای کاشت سبزیجات استفاده می کنید، با توجه به عمق کاشت بذرها و ابعاد گیاه از گلدان مناسب استفاده کنید.
• قبل از کاشت بذر سبزی در زمین علف های هرز را از بین ببرید، زمین را شخم بزنید تا منافذ زمین برای نفوذ هوا باز شود.
• برخی از بذرها برای رشد بهتر نیا به کوددهی دارند درنتیجه قبل از کاشت سبزی صیفی‌جات، راجع به نیاز آنها به مواد مختلف تحقیق کنید.
• فرایند کاشت سبزی بهاره با توجه به اینکه بخواهید آن را نشا کنید و یا مستقیما در گلدان یا زمین بکارید می تواند از زمستان شروع شود و یا در بهار پس از پایان دوره سرما کاشته شود.
• به نوع خاک مورد نیاز هر نوع سبزی توجه کنید تا شاهد رشد خوبی از سبزیجات باشید.

برای کود دهی سبزیجات چه زمانی مناسب است؟

برای تغذیه محصولات در بهار ، کود قبل از کاشت محصول، با خاک باغ مخلوط می شود. اگر بعد از کاشت بذر یا نهال به فکر کود دهی باغ سبزیجات خود افتاده اید، همچنان می توانید از کودهای گرانوله (آهسته رهش) در اطراف سبزیجات استفاده کنید. لازم نیست کود را عمیقاً در خاک اعمال کنید، 5 تا 7 سانتیمتری سطح بالایی خاک محل مناسبی برای این کار است و در پایان نیاز به آبیاری دارید.

در هنگام کاشت می توانید پس از انجام آزمایش خاک، از کودهای کامل NPK 7-5-3 و 6-6-12 NPK و 5-5-5 NPK و یا کود آلی گوگردی 20% استفاده نمایید.