مواد مغذی موردنیاز گیاهان

مواد مغذی موردنیاز گیاهان:

گیاهان برای رشد به عناصر غذایی مختلفی نیاز دارند که این عناصر از خاک، آب و هوای اطراف گیاه تامین می شود. در نمودار هرمی زیر ، مواد مغذی موردنیاز گیاهان، از بالا نشان دهنده موارد زیر است:

ریزمغذی ها (بور، مس، آهن، منگنز، مولیبدن، نیکل، روی، کلر).

درشت مغذی های ثانویه (گوگرد، کلسیم، منیزیم)؛

درشت مغذی های اولیه (نیتروژن، فسفر، پتاسیم)؛

از هوا و آب (کربن، هیدروژن، اکسیژن) به دست می آید.

17 ماده مغذی ضروری برای رشد طبیعی گیاه

گیاهان برای رشد سالم به مواد مغذی در مقادیر مختلف نیاز دارند. 17 ماده مغذی ضروری برای همه گیاهان وجود دارد، از جمله کربن، هیدروژن و اکسیژن که گیاهان از هوا و آب دریافت می کنند. 14 باقیمانده از خاک به دست می آیند اما ممکن است نیاز به کود یا مواد آلی مانند کمپوست داشته باشند.

نیتروژن، فسفر و پتاسیم در مقادیر بیشتری نسبت به سایر مواد مغذی مورد نیاز است. آنها درشت مغذی های اولیه در نظر گرفته می شوند.

درشت مغذی های ثانویه شامل گوگرد، کلسیم و منیزیم هستند.

ریزمغذی هایی مانند آهن و مس در مقادیر بسیار کمتر مورد نیاز هستند.

در دسترس بودن مواد مغذی در خاک

در دسترس بودن عناصر غذایی در خاک تابع عوامل متعددی از جمله بافت خاک (لوم، ماسه لومی، لوم سیلت)، محتوای مواد آلی و pH است.

بافت خاک

ذرات رس و مواد آلی در خاک از نظر شیمیایی واکنش پذیر هستند و یون های مغذی را که می توانند توسط گیاهان استفاده شوند، نگه می دارند و به آرامی آزاد می کنند.

خاک هایی که بافت ریزتر (رس بیشتری) دارند و دارای مواد آلی بیشتر (5-10%) هستند، نسبت به خاک های شنی با کم یا بدون رس یا مواد آلی، توانایی نگهداری مواد مغذی بیشتری دارند.

pH خاک

pH خاک درجه قلیایی یا اسیدی خاک است. هنگامی که PH خیلی کم یا خیلی زیاد است، واکنش های شیمیایی می تواند در دسترس بودن مواد مغذی و فعالیت بیولوژیکی در خاک را تغییر دهد. بیشتر میوه ها و سبزیجات زمانی بهترین رشد را دارند که pH خاک کمی اسیدی تا خنثی یا بین 5.5 تا 7.0 باشد.

برخی استثناها وجود دارد؛ برای مثال زغال اخته به pH پایین (4.2-5.2) نیاز دارد. pH خاک را می توان با استفاده از موادی مانند آهک (سنگ آهک آسیاب شده) برای افزایش pH یا گوگرد عنصری برای کاهش pH تغییر داد.

در دسترس بودن مواد مغذی

بهترین روش برای ارزیابی در دسترس بودن مواد مغذی در باغ و یا زمین زراعی شما انجام آزمایش خاک است.

پس از انجام آزمایش خاک و برگ ، تجزیه و تحلیل آن به همراه توصیه هایی برای کود دهی و برنامه کودی مختص شما ، ارائه می گردد.

تشخیص کمبود مواد مغذی

تشخیص کمبود مواد مغذی در میوه ها و سبزیجات چالش برانگیز است. بسیاری از مسائل مربوط به مواد مغذی شبیه هم به نظر می رسند، اغلب بیش از یک ماده مغذی دخیل هستند و دلایل آنها می تواند بسیار متغیر باشد.

در اینجا چند نمونه از کمبودهای مواد مغذی که ممکن است در درختان باغ یا گیاهان مزرعه خود مشاهده کنید، بیان شده است:

1. نیتروژن

گیاهان فاقد نیتروژن در برگهای مسن تر و پایین تر زرد می شوند. نیتروژن بیش از حد می تواند باعث رشد بیش از حد برگ و تاخیر در باردهی شود.

2. فسفر

گیاهان فاقد فسفر ممکن است رشد خود را متوقف کرده یا رنگ بنفش مایل به قرمز را در بافت برگ نشان دهند.

3. پتاسیم

کمبود پتاسیم می تواند باعث قهوه ای شدن بافت برگ در امتداد لبه های برگ شود که از برگ های پایین تر و مسن تر شروع می شود.

4. کلسیم

کمبود کلسیم اغلب منجر به “سوختگی نوک” برگ های جوان یا پوسیدگی انتهای شکوفه ها در گوجه فرنگی یا کدو سبز می شود. با این حال، کمبود کلسیم اغلب به دلیل کمبود کلسیم در خاک نیست، بلکه در اثر آبیاری ناهموار، رطوبت بیش از حد خاک یا آسیب به ریشه ها ایجاد می شود.

5. گوگرد

فقدان گوگرد در خاک های شنی می تواند باعث کاهش رشد، رشد دوکی و زرد شدن برگ ها شود. سیب زمینی، پیاز، ذرت و گیاهان خانواده کلم حساس ترین هستند.

دستورالعمل های عمومی برای استفاده از کودها

نیتروژن

از آنجا که نیتروژن باعث رشد برگ می شود، مصرف نیتروژن بیش از حد در اواخر فصل می تواند میوه دهی را کم کند یا به تاخیر بیاندازد.

نیتروژن در خاک متحرک در نظر گرفته می شود، به این معنی که با آب حرکت می کند، بنابراین بهتر است زمانی که گیاهان آماده استفاده از آن هستند از نیتروژن استفاده شود.

نیتروژن را بلافاصله قبل یا بعد از کاشت محصولات یکساله ، یا بعد از سبز شدن برای محصولات چند ساله استفاده کنید.

اگر خاک شنی دارید، از کودهای حاوی نیتروژن به دفعات بیشتر اما با میزان کمتر استفاده کنید.

فسفر و پتاسیم

در میان عناصر دیگر، فسفر از رشد ریشه و باردهی حمایت می کند، در حالی که پتاسیم موجب مقاومت در برابر بیماری ها و نیز افزایش مقاومت گیاه در برابر شوری و کاهش تنش رطوبتی می شود.

فسفر و پتاسیم در خاک متحرک نیستند و برای جذب نیاز به تماس نزدیک با ریشه گیاه دارند.

کودهای حاوی این عناصر باید قبل از کاشت در بهار یا پاییز اعمال و ترکیب شوند.

استفاده از کودهای کامل N-P-K

کودهای N-P-K ماکرو 7-5-3 و 6-6-12 پروویتا ، با داشتن سه عنصر اصلی و ترکیب آن با ماده‌ی زئولیت، خاصیت دیر رهشی این عناصر را داشته و در اثر بارندگی یا آبیاری شسته و از دسترس گیاه خارج نمی‌شود.

محلول پاشی

اگرچه بیشتر جذب مواد مغذی از طریق ریشه گیاهان است، محلول پاشی کودهای مایع نیز مفید است.

محلول پاشی با کود آلی مایع باعث افزایش جذب عناصر و افزایش کمی و کیفی محصول می‌گردد. مصرف کودهای حاوی هیومات‌ در سیستم آبیاری به رشد میکرو ارگانیسم‌های مفید و افزایش حاصلخیزی خاک کمک می‌کند و باعث می‌شود که مواد غذایی بهتر جذب شوند. از طرفی کود آلی مایع به دلیل pH مناسبی که دارد خاک را اصلاح و به جذب مواد غذایی از طریق ریشه کمک می‌کند.

کوددهی برگی(محلول پاشی) می تواند برای اصلاح کمبودها در طول فصل رشد، برای تامین ریزمغذی‌هایی مانند روی یا آهن در زمانی که PH خاک بیشتر از 7 است، یا برای تامین مواد مغذی مانند پتاسیم و فسفر در خاک‌های خنک بهار، زمانی که ریشه‌های گیاه مواد مغذی کمتری جذب می‌کنند، استفاده شود.

همچنین استفاده از کود مرغی مایع که کودی کامل می باشد ، به ریشه زایی و اصلاح ساختار خاک کمک کرده و باعث افزایش محصول و درشتی میوه می گردد.

نتیجه گیری

مواد مغذی موردنیاز گیاهان را می توان از طریق کودها تامین نمود اما به یاد داشته باشید که از کودها، درست استفاده کنید و همیشه دستورالعمل های روی برچسب کودها را دنبال کنید. کود زیاد نه تنها هدر دادن پول است، بلکه می تواند به گیاهان و محیط زیست آسیب برساند. با این حال، با مقدار مناسب مواد مغذی، باغ و مزرعه شما می تواند رشد کند و محصول با کیفیت و بازدهی بالا برای برداشت فراهم کند.