کاشت برنج

کاشت برنج

شرایط کاشت برنج چگونه است ؟ بهترین زمان کاشت و برداشت برنج چه زمانیست ؟

برنج از آن دسته محصولاتی است که برای رشد و بهره برداری نیاز به شرایط خاصی دارد. در این مقاله در مورد مراحل و شرایط کاشت برنج، آماده سازی زمین و کوددهی آن بخوانید.

هند اولین تولیدکننده برنج در جهان و بعد از آن چین ، اندونزی ، تایلند ، برزیل و پاکستان قراردارند. این کشورها علاوه بر اینکه بزرگترین تولید کننده برنج به شمار می روند، در بین بیشترین مصرف کنندگان برنج جهان نیز قرار دارند. حدود 90٪ از برنج جهان توسط همین کشور ها مصرف می شود.

در شمال ایران نیز کاشت برنج رسم و رسوم خاص خود را دارد و جز جدایی ناپذیری از فرهنگ مردم است. برنج ایرانی در اوایل فروردین ماه کاشته می شود و در ماه مرداد با استفاده از دست و یا برداشت مکانیکی درو می شود.

مراحل زراعت برنج نیز همانند دیگر محصولات کشاورزی شامل کاشت ، داشت و برداشت می باشد.

آماده سازی خاک و مزرعه

اسفند – اوایل اردیبهشت ماه

کشت برنج نسبت به سایر غلات متفاوت است زیرا گیاهی نیمه آبزی است که برای رشد به آبیاری مداوم در تمام فصل نیاز دارد. خاک‌های رسی سنگین و لوم سیلت که اغلب برای سایر محصولات مناسب نیستند، آب را به خوبی حفظ می‌کنند و برای برنج عالی هستند.

کاشت در اوایل اسفند تا اردیبهشت بسته به منطقه آغاز می شود.

مرحله کاشت برنج

برنج را می توان به صورت مستقیم بذر یا نشاء کشت کرد.

در کاشت مستقیم بذرها مستقیماً در مزرعه کاشته می شوند. در حین نشاء، نهال ها ابتدا قبل از کاشت در مزرعه در بستر بذر پرورش داده می شوند.

هنگام انتخاب روش کاشت مناسب، باید محل، نوع خاک، اکوسیستم برنج، و در دسترس بودن نهاده ها و نیروی کار در نظر گرفته شود.

انتخاب زمان کاشت برای استقرار محصول در مزرعه بسیار مهم است. کاشت به موقع در بستر بذری که به خوبی آماده شده باشد به تولید محصولی سریع و یکنواخت کمک می کند که عملکرد بالاتر و رقابت بهتری در برابر علف های هرز و سایر آفات داشته باشد.

بهترین زمان برای کاشت به محل، تنوع، آب و هوا، در دسترس بودن آب و بهترین زمان برداشت بستگی دارد. کاشت همزمان (یا در عرض 2 هفته) با مزارع مجاور می‌تواند به کاهش فشار حشرات، بیماری‌ها، پرندگان و موش‌ها بر روی مزارع کمک کند.

آبیاری و رشد

اسفند – اوایل مرداد

خوشه های برنج به طور متوسط 120 روز پس از کاشت به ارتفاع یک متر رشد می کنند. در طول این مدت، کشاورزان مزارع برنج را با استفاده از روشی که به بهترین وجه مناسب آن مزرعه است آبیاری می کنند. روش سنتی آبیاری به این صورت است که ردیف های خاکی ایجاد می‌کنند که از خط زمین پیروی می‌کنند و مزرعه را با آب حدود 10 سانتی متر غرق می‌کنند که در طول فصل رشد حفظ می‌شود.

 مزارع پر آب از فرسایش خاک جلوگیری می کند، منجر به بهبود کیفیت آب و همچنین سایر مزایای زیست محیطی مانند ایجاد زیستگاه می شود.

کشاورزان همچنین می‌توانند مزارع خود را با لوله‌های پلی‌تیوب آبیاری کنند و از سوراخ‌هایی با پانچ دقیق استفاده کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا آب به طور یکنواخت و کارآمد در سراسر مزرعه بماند.

حتی روش های آبیاری وجود دارد که به کشاورز اجازه می دهد تا برنج را مانند سایر محصولات به صورت ردیفی بکارد و به جای حفظ یک لایه آب، در طول فصل رشد به صورت دوره ای آب مصرف کند.

در اواسط تا اواخر تابستان، گیاه برنج شروع به نشان دادن علائم بلوغ می کند و دانه ها به صورت خوشه های بلند در بالای گیاه ظاهر می شوند.

برداشت محصول

اواخر تیر – آبان

وقتی برنج بالغ شد، آب از مزارع تخلیه می‌شود و بصورت دستی یا با ماشینهای کمباین‌، برنج را می‌برند و دانه را از ساقه جدا می‌کنند. دانه‌های برداشت شده به تاسیسات خشک‌کنی برده می‌شوند و در آنجا از هوای گرم استفاده می‌کنند تا به تدریج میزان رطوبت را به سطحی که برای ذخیره‌سازی مناسب‌تر است، کاهش دهند.

کوددهی برنج

• کوددهی برنج قبل از کاشت:

این مرحله بهترین زمان برای مصرف کودهای اوره و کودهای مرغی است.

نیتروژن برای افزایش طول بوته، اندازه برگ، تعداد خوشه‌ها و برای افزایش عملکرد در واحد سطح بسیار مهم است. برنج برای ایجاد تعداد مناسب از خوشه به عنصر نیتروژن نیاز دارد. مهم‌ترین زمانی که برنج به عنصر ازت نیاز دارد و میزان زیادی از آن را مصرف می‌کند دو هفته تا سه هفته بعد از کاشت برنج می‌باشد.کشاورزان زیادی قبل از کاشت و غرقاب کردن مزرعه، از کود نیتروژن استفاده می‌کنند. به این صورت که کود نیتروژن را بر روی خاک خشک می‌پاشند و سپس آبیاری غرقآبی انجام می‌دهند.

با استفاده از کود گوگرد بنتونیت دار 75 % در این مرحله می توانید ph خاک را کاهش داده و موجب افزایش حلالیت عناصر کم مصرف و پر مصرف به ویژه فسفر، آهن و روی شوید.

• بهترین کود هنگام خزانه:

بهترین کود مخصوص برای خزانه برنج، کودهای هیومیک اسید و کودهای کامل ماکرو 6-6-12 و کامل 3-5-7 است.

کود کامل ماکرو ۶-۶-۱۲ مخصوص برنج پروویتا ( NPK 12-6-6 +Si +Zn) منبعی غنی از تمامی عناصر مورد نیاز برنج می باشد. حضور همزمان نسبت مناسبی از عناصر نیتروژن ، فسفر و پتاسیم در کنار دو عنصر روی و سیلیسیم باعث شده است که این کود علاوه بر بهبود رشد رویشی و پنجه زنی عالی برنج ، سبب افزایش قابل توجه در میزان دانه برنج برداشت شده شود.

• کوددهی برنج هنگام انتقال نشاء:

برای اینکه هنگام انتقال نشاء به زمین اصلی برنج با کمترین شوک و بیماری به رشد خود ادامه دهد، بهترین کود نیز در این مرحله هیومیک اسید است.

• کود دادن بعد از پنجه زنی:

در این مرحله برای پنجه زنی بیشتر، کوددهی برنج باید بیشتر بر اساس عنصر روی، فسفر و نیتروژن باشد. کودهای کامل فسفر بالا بهترین گزینه در این مرحله است.

فسفر در مراحل اولیه رشد گیاه برنج بسیار مهم است. این عنصر به رشد ریشه‌ها کمک می‌کند و آن‌ها را تقویت می‌کند. pH خاک نقش عمده‌ای در قابل جذب بودن و در دسترس قرار گرفتن فسفر برای گیاه دارد. بسیاری از برنج‌کاران این نظر را دارند که دسترسی ایده‌آل فسفر به برنج زمانی اتفاق می‌افتد که pH خاک زیر 6.5 باشد.

با استفاده از کود سوپر فسفات ساده در این مرحله می توانید فسفر و گوگرد مورد نیاز محصول را تامین نمائید.

کوددهی هنگام رشد ساقه:

پتاسیم نقش اصلی را در این مرحله از رشد برنج ایفا می کند. چرا که باعث بالا رفتن مقاومت ساقه می شود. بنابراین بهترین زمان برای مصرف کودهای پتاس بالا برای برنج است. در این مرحله می توانید از کود پتاس گرانوله 20 درصد استفاده نمائید.

پتاسیم به افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند همچنین سبب افزایش طول و ضخامت ریشه، شروع و توسعه خوشه می‌شود.

• کودهای مورد نیاز هنگام بروز خوشه:

از آنجایی که در این مرحله برنج، به تمامی عناصر ماکرو در کودها احتیاج دارد، بهترین کودها، کودهای کامل سه بیست برنج است.

• کوددهی برنج برای پر شدن دانه ها:

در این مرحله نیز پتاسیم برای پر شدن دانه برنج و نیتروژن برای بالا رفتن رشد و مقاومت آنها بسیار مهم است. پتاسیم سبب پر شدن دانه‌ها و بهبود کیفیت محصول می‌شود. همچنین بر روی طعم و شکل نیز تاثیر مثبتی دارد.