تاثیر پتاسیم در رشد گندم
گیاهان برای رشد و تامین مواد مورد نیاز خود به هر سه عنصر اصلی یعنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم نیاز دارند. با توجه به مصرف بی رویه کودهای اوره و مصرف اندک کودهای پتاسیمی، در بسیاری از موارد مقدار برداشت پتاسیم از خاک بیش از سرعت آزادسازی این عنصر از کانی ها می باشد.
از آنجائیکه این عنصر بر کمیت و کیفیت محصولات تاثیر مستقیم دارد، یک عنصر ضروری برای دستیابی به عملکرد مطلوب گندم محسوب می شود. نقش پتاسیم در حفظ استحکام ساقه های گندم چنان بالاست که تامین به موقع و کافی آن از خوابیدگی ساقه گندم جلوگیری نموده و خوشه های گندم بسیار عالی رسیده و پر مغز خواهند شد.
اهمیت پتاسیم در گیاهان
تغذیه خوب با پتاسیم برای بهبود مداوم بهره وری محصول ، حیاتی است. نقش پتاسیم در گیاه در درجه اول در تنظیم کار روزنه‌ها و روابط آبی گیاه است. همچنین تنظیم باز و بسته شدن روزنه ها ، که باعث تبادل بخار آب ، اکسیژن و دی اکسید کربن می شود. این نقش برای محصولات چند ساله مانند گندم و یونجه باعث کاهش هدر رفت آب و پژمردگی می شود.
تغذیه کافی پتاسیم ، گیاه را در برابر تنش های مختلف از جمله کمبود آب، خشکی و یا سرمازدگی مقاوم می کند. گیاهان از زمان کاشت تا برداشت به پتاسیم برای رشد و باردهی نیاز دارند.
پتاسیم در گیاهان متحرک است به گونه ای که از برگهای پایین به بالا منتقل می شود. از جمله فاکتورهایی که بر جذب پتاسیم توسط گیاه تأثیر می گذارند ، هوادهی یا میزان اکسیژن خاک، رطوبت موجود در خاک، سیستم خاک ورزی مناسب و دمای مناسب خاک هستند. باید در نظر داشت که هرچه رطوبت خاک بیشتر باشد، جذب و حرکت پتاسیم توسط ریشه گیاه بیشتر می شود. گیاهان به راحتی پتاسیم محلول در آب خاک را جذب می کنند.
به‌طورکلی خاک‌های فرسایش یافته، آبشویی شده و شنی، مستعدترین خاک‌ها برای بروز علائم کمبود پتاسیم هستند.
کود پتاسیم برای گندم
گندم برای رشد و نمو مطلوب به پتاسیم نیاز دارد. وجود پتاسیم کافی ، موجب بهبود راندمان فتوسنتز، افزایش مقاومت در برابر برخی بیماری ها و راندمان بیشتر مصرف آب ، می گردد. به حفظ تعادل طبیعی بین کربوهیدرات ها و پروتئین ها کمک می کند. پتاسیم کافی باعث قوی‌تر شدن کاه گندم می‌شود و به پر شدن دانه‌ها کمک می‌کند. و در نتیجه باعث افزایش کیفیت گندم می شود.
علائم کمبود پتاسیم
کمبود پتاسیم می تواند بر رشد محصول و عملکرد کلی آن تأثیر بگذارد. از آنجایی که پتاسیم می تواند به راحتی در داخل گیاه جابه جا شود، علائم کمبود معمولاً ابتدا در برگ های پایینی گیاه ظاهر می شود. علائم شایع کمبود شامل سوزش زرد یا قهوه ای در حاشیه برگ است که از نوک برگ شروع می شود و به سمت پایه برگ پیش می رود. در موارد شدید، برگها ممکن است نکروز شده و بریزند. کمبود پتاسیم بر رشد سیستم ریشه و ساقه گیاه نیز تأثیر می گذارد.
مقدار پتاسیم موردنیاز گندم
گیاه گندم در مرحله ساقه رفتن بیشتر از سایر مراحل به پتاسیم احتیاج دارد و در این مرحله روزانه ۳/۵ تا ۸ کیلوگرم در هر هکتار پتاسیم جذب می‌نماید. از انواع کودهای پتاسه متداول، سولفات پتاسیم پودری و کود پتاس گرانوله هستند.
مزایای استفاده از کودهای پتاسه برای گندم
- افزایش مقاومت گیاه در مقابل ورس به‌ویژه در زراعت گندم و جو
- افزایش مقاومت گیاهان در برابر کم آبی، سرمازدگی، آفات و بیماری‌ها
- افزایش کیفیت، طول عمر و خاصیت انبارداری محصولات کشاورزی
- افزایش راندمان جذب آب و افزایش بازدهی کودهای ازته
- مقابله با تنش شوری (استفاده از سولفات پتاسیم)
- فعال‌سازی بیش از ۶۰ آنزیم به‌ویژه آنزیم‌های مربوط به سنتز پروتئین و نشاسته در گیاه
- تشدید فتوسنتز در گیاه و تولید انرژی و انتقال مواد قندی ساخته‌شده در گیاه
- تسریع در رسیدگی محصول و افزایش تولید محصول در واحد سطح